Czym są zdarzenia potencjalnie wypadkowe

Wypadek przy pracy to najgorsza rzecz, jaka może spotkać pracodawcę, zwłaszcza jeśli konsekwencją jest poważny uraz lub nawet śmierć pracownika. Do takich sytuacji na szczęście dochodzi relatywnie rzadko. Znacznie częściej natomiast pracodawcy i pracownicy mają do czynienia ze zdarzeniami potencjalnie wypadkowymi. Czym one są i jak należy na nie reagować?

Definicja zdarzenia potencjalnie wypadkowego

Zdarzenie potencjalnie niebezpieczne to jakakolwiek groźna sytuacja, która miała miejsce na terenie zakładu pracy, ale jakimś cudem nie zakończyła się poważnym urazem. W nomenklaturze BHP można się spotkać z innymi określeniami ZPW, chociażby:

• Sytuacja niebezpieczna
• Near miss (czyli „blisko wypadku”)
• Zdarzenie niebezpieczne

Założenie jest zatem proste: jeśli pracownik znalazł się w centrum niebezpiecznej sytuacji, ale dzięki zbiegowi okoliczności nie spowodowało to u niego urazu, możemy mówić o zaistnieniu zdarzenia potencjalnie wypadkowego. Czyli – mogło dojść do wypadku, ale jakimś cudem udało się go uniknąć.

Przykładowo: Jan Kowalski jest magazynierem. Podczas układania produktów na regale nagle tuż obok niego spadł karton z ciężkimi częściami samochodowymi. Kowalski nie odniósł żadnych obrażeń, ale gdyby karton wylądował mu na głowie, mielibyśmy do czynienia z bardzo poważnym wypadkiem, potencjalnie śmiertelnym.

Czy trzeba zgłaszać zdarzenia potencjalnie niebezpiecznie?

Bezwzględnie tak! Praktyka pokazuje jednak, że ani pracownicy, ani pracodawcy nie mają tego świadomości. Wychodzą z założenia, że skoro nic się nie stało, to o sprawie można zapomnieć. Tymczasem jest dokładnie odwrotnie.

Zdarzenie potencjalnie niebezpieczne można porównać do lampki alarmowej. To swego rodzaju ostatnie ostrzeżenie przed konsekwencjami wypadku. Nie ma tutaj znaczenia, że pracownik nie odniósł żadnych obrażeń. Skoro znalazł się w niebezpiecznej sytuacji, koniecznie trzeba wyjaśnić okoliczności zdarzenia i znaleźć jego przyczynę, by zapobiec tragedii w przyszłości.

Przyczyną zdarzenia potencjalnie niebezpiecznego może być zwykły drobiazg, jednak to właśnie szczegóły składają się na ryzyko wypadków. Wczesna eliminacja takich zagrożeń pozwala znacznie zwiększyć bezpieczeństwo na terenie zakładu pracy.

Pracodawca powinien zatem uczulić pracowników, by zawsze zgłaszali zdarzenia potencjalnie niebezpieczne swoim bezpośrednim przełożonym. Ci z kolei mają obowiązek dokładnie przyjrzeć się okolicznościom takiego zdarzenia.